Kitap-Dünyanın Yeşil Tarihi

Dünyanın Yeşil Tarihi-Çevre ve Büyük Uygarlıkların Çöküşü 

Yazar: Clive Ponting; Sabancı Üniversitesi Yayını-Üçüncü Basım: İstanbul, Mart 2012

Çeviri: Ayşe Başcı

 

Pdf s.18-                             Ada halkı büyük zorluklara karşın yüzyıllar boyunca çalışarak, kendi türündeki   bölgeler arasında dünyanın en gelişmiş toplumlarından birini özenle kurmuştu. Yalnızca hayatta kalmalarını değil, aynı zamanda gelişmelerini de sağlayan ayrıntılı bir toplumsal ve dinsel gelenekler sistemi çerçevesinde, bin yıl boyunca kendi yaşam tarzlarını korumuşlardı. 

                                Bu uygarlık birçok açıdan insan zekâsının zaferini ve zorlu çevre koşulları karşısındaki tartışmasız üstünlüğünü gösteriyordu. Ama sonuçta, artan nüfusun ve ada halkının kültürel hırslarının, ellerindeki kaynaklardan çok daha güçlü olduğu anlaşıldı. Bu baskılar nedeniyle çevre bozulunca, toplum da çabucak yıkıldı ve halk barbar olarak tanımlanabilecek bir topluluk haline geldi.

                               Dünyanın öteki bölgelerinden neredeyse tamamen kopmuş olduklarını bilen Paskalya Adası halkı, varlıklarının bu küçük adadaki sınırlı kaynaklara bağlı olduğunu anlamış olmalıydı. Sonuçta ada, her yerini bir gün içinde dolaşıp ormanlara neler olduğunu kendi gözleriyle görebilecekleri kadar küçüktü. Yine de çevreyle aralarında doğru bir denge kurabilmelerini sağlayacak bir sistem oluşturamadılar. Bunun yerine, sonunda hiçbir şey kalmayıncaya dek, bütün önemli kaynakları düzenli biçimde tükettiler. Hatta adadaki kaynakların kısıtlılığının apaçık ortaya çıkmasıyla, saygınlıklarını ve toplumsal konumlarını korumak için gittikçe daha çok sayıda heykel yapıp adanın öteki tarafına götüren klanlar arasındaki kereste rekabeti de artmış olsa gerek. Taşocağının yakınında tamamlanmamış birçok heykel bulunması, adada ne kadar ağaç kaldığının hiç düşünülmediğini akla getiriyor.

Görsel: H.G.